Yusufcan Kalkan
TÜİK her sene olduğu gibi bu sene de, temmuz ayının sonunda, ülkedeki gazeteler, dergiler ve kitaplarla ilgili istatistikleri paylaştı. Türkiye’de yayımlanan gazete sayısında 2013 sonrasında, dergi sayısında ise 2014 sonrasında sert bir düşüş yaşandı ve günümüzde de bu düşüş eğilimi hızlanarak devam ediyor. TÜİK’in Temmuz 2022’de yayınladığı verilere göre, 2021 yılında yayımlanan gazete ve dergi sayısı, bir önceki yıla göre %6 oranında azaldı. Buna karşın, yayınlanan kitap materyallerinde, bandrollü kitap sayısında, ise %11,1’lik artış yaşandı.
Bundan on yıl öncesinde, 2012 yılında, Türkiye’de çıkan 4 bin 105 dergi ve 3 bin 4 adet gazete varken 2022 itibariyle yayın hayatını sürdüren gazetelerin ve dergilerin sayısı toplamı 4 bin 460’a kadar geriledi. Yani, geçtiğimiz on senelik süreçte neredeyse mevcut dergilerin, gazetelerin yarısı kapandı. Mevcut dergilerin sayısı 2 bin 389 iken gazetelerin sayısı ise 2 bin 71’e inmiş durumda. Bunun yanında, 2021 yılında, önceki seneye göre gazete ve dergilerin yıllık tirajlarında da %7,2’lik bir gerileme yaşandı. Gerçekleşen satışlara bakarsak, gazete ve dergilerin yıllık toplam tirajlarının %95,3’ünü ise gazeteler oluşturdu. Gazetelerin tirajının %88,3’ünü günlük gazeteler, dergilerin tirajının %65,7’sini ise aylık dergiler oluşturuyor.
Yayın hayatını sürdürmekte olan gazetelerin içeriklerine bakarsak, 2021 yılı içerisinde yayımlanan gazetelerin %90,3’ü haber/siyaset içerikli olurken yayınlanan dergilerin türü ve içeriği ise çok daha çeşitli ve orantılı bir dağılıma sahip. 2021 yılında yayınlanan dergilerin %16,7’si sektörel, %14,9’u akademik, %8,7’si edebiyat/tarih içerikliydi. Bunun yanında siyasi gündem, kültür, turizm, eğitim, fikir/sanat vb. içerikli dergiler yayınlandı.
2021 yılında satılan kitap sayısında ise az da olsa yükseliş yaşandı. Söz konusu verilere göre, 2021 yılında %1,3 oranında bir artış ile 438 milyon 679 bin 864 kitap satıldı. Aynı zamanda, 2021’de yayınlanan materyal (Kitap, e-kitap, konuşan kitap vb.) sayısında da %11,1’lik bir artış söz konusu. 2021 yılında yayınlanan kitap sayısı ise 72 bin 52 oldu. Türlerine bakarsak, 2021 yılında yayınlanan materyallerin %23,2’si eğitim, %21,1’i edebiyat, %19,6’sı akademik, %16,4’ü kültür, %14,6’sı çocuk ve gençlik, %5,2’si ise inanç konuluydu.
Kaynak:
TÜİK, “Yazılı Medya ve Uluslararası Standart Kitap Numarası İstatistikleri, 2021”
