Sonlara ve Başlangıçlara: Yeni Yıl İçin Geri Sayım

Yayınlanan araştırma sonuçları İstanbul Ekonomi Araştırma tarafından, 24 Kasım-7 Aralık 2022 tarihinde Türkiye çapında 500 kişi ile yapılan anket çalışmasının sonucudur.

2022 ve herkesin hayatında çizdiği hikayesi sona yaklaşırken yeni bir yıl kapıda bekliyor. Yeni yılın heyecanını her yerde hissetmek mümkün. Hanelerde 2021’in sonundan beri dolapta tozlanan çam ağaçları dışarı çıkmış, süslenmişken, kimi belediyeler de sokaklarını ışıklarla donattı. Şirketler yılbaşı indirimlerinin yanı sıra kırmızılı, yeşilli yeni yıl temalı ürünlerini piyasaya sürdüler. Kafelerin raflarına kurabiye adamlar, kırmızı/beyaz baston şekerler, zencefilli tatlılar konmaya başladı. Alışveriş merkezlerinin, beş yıldızlı otellerin iç mekanları devasa yılbaşı ağaçlarıyla, ışık ışık süslerle doldu. Avrupa atmosferini yaşatan yeni yıl marketleri kurulurken işyerlerinde, okullarda yılbaşı çekilişleri düzenlendi. İyisiyle kötüsüyle biten bir yılı kutlamak için insanlar 31 Aralık gecesi planları yapmaya başladı.

Biz de bir yılı bitirirken topluma yeni yıl planlarını, hediye ritüellerini ve yeni yıl kültürüne bakışını sorduk.

Yılbaşı, Tatil ve Kutlama Pratikleri

500 kişi ile gerçekleştirdiğimiz anketimize göre toplumda %52 ile çoğunluk yılbaşını arkadaşları ve ailesi ile evde kutlayacak. Bir başka deyişle çoğunluk yılbaşını kutlamak için şehir dışına veya yurtdışına çıkmıyor. Bununla birlikte %10’luk kesim yılbaşında yurt içinde bir tatil yapmayı planlıyor. %26’lık önemli bir kesim ise yılbaşını kutlamayacağını ifade etti. Yılbaşını yurtdışında kutlayacağını ifade edenlerin oranı ise %10.

Erkeklerde kadınlara göre yılbaşını kutlamayacağını belirtenlerin oranı yaklaşık 10 puan yüksek. Erkeklerin %31’i yılbaşını kutlamayacağını ifade ederken kadınlarda bu oran %22 seviyesinde.

En çok 25-34 yaş aralığı yılbaşında tatil planı yapıyor. Tatil için yurtdışına çıkmayı düşünenlerin en yüksek oranda olduğu yaş grubu da %18 ile 25-34 yaş grubu oldu. Genellikle üniversiteden mezun olup iş hayatına yeni başlama dönemini ifade eden bu yaş aralığında %34’lük kesim yılbaşında tatil için yurtiçi ya da yurtdışında bir yerlere gideceğini belirtti.

Bir Kış Gecesi Hediyesi

Yılbaşı hediyesi alanların ve almayanların oranları birbirine yakın.

Topluma “Sevdiklerinize yılbaşı hediyesi alır mısınız?” diye sorduğumuzda %38 ile çoğunluk yılbaşı hediyesi alma alışkanlığının olmadığını ifade etti. %35’lik kesim ise “Evet, her yıl alırım.” cevabını verdi. “Yılbaşı hediyesi olarak değil ama yılbaşı zamanında beğendiğim  bir ürünü alabilirim” diyenlerin oranı ise %27 oldu.

Erkeklerin %44 ile çoğunluğu yılbaşı hediyesi almıyor. Kadınlarda ise durum tam tersi. Kadınların %42 ile çoğunluğu her yıl yılbaşı hediyesi aldığını belirtiyor. Yaş gruplarında ise özellikle 25-44 yaş aralığında yılbaşı hediyesi aldığını belirtenler çoğunluğu oluşturuyor.

Zencefilli ve Işıklı: Yılbaşına Özel Ürünler

“2023’te kendinize ve sevdiklerinize markaların yılbaşı temalı özel ürünlerinden satın almayı düşünüyor musunuz?” diye sorduğumuzda %40 ile çoğunluk yılbaşı temalı özel ürünleri geçici ve anlamsız bulduğunu belirtti. %32 ise yılbaşı temalı ürünleri çekici bulduğu için satın almayı düşünüyor.

Erkeklerde yılbaşına özel ürünleri anlamsız bulanlar %48 ile çoğunlukta. Kadınlarda ise bu konuda farklı görüşler hâkim. Kadınlarda %39’luk çoğunluk markaların yılbaşı temalı ürünleri çekici buluyor ve almayı düşünüyor.

Yaş grupları arasında ise yine 25-34 yaş aralığı dikkat çekiyor. 25-34 yaş aralığı %41 ile markaların yılbaşına özel ürünlerini almayı düşünenlerin çoğunlukta olduğu tek yaş grubu.