Fransa Başkanlık Seçimi Avrupa İçin Neden Önemli?

Yusufcan Kalkan 

Fransa’da 10 Nisan günü Cumhurbaşkanlığı seçimi için sandık başına gidildi ve gayri resmî sonuçlara göre mevcut başkan Emmanuel Macron ile aşırı sağcı Le Pen ikinci tura kaldı. Peki, 24 Nisan’da yapılacak ikinci tur seçimleri AB’nin geleceği için neden bu kadar önemli? Ayrıca, Le Pen’in olası seçim zaferi Avrupa’da sağın yükselişi adına kritik olabilir mi? 

Fransa başkanlık seçiminin ilk turunda Macron %27,8 ile ilk sırada, ikinci sırada ise %23,1 ile Le Pen yer alıyor. Sol aday Mélenchon ise %22 ile üçüncü sırada yer alarak ikinci tura çıkma hakkını elde edemedi. Diğer bir aşırı sağ aday Zemmour %7,1 ile dördüncü sırada. İlk turda hiçbir aday %50 salt çoğunluğu elde edemediğinden seçim ikinci tura kaldı. Macron ile Le Pen arasında geçecek ikinci tur seçimleri Fransa kadar Avrupa’yı da yakından ilgilendiriyor.

2022 Nisan başında gerçekleşen Macaristan genel seçimlerinde, 12 yıldır iktidarda bulunan Victor Orban, muhalefet ittifakına karşı büyük bir zafer kazanmıştı. Otoriter yönetimi ve zaman zaman AB’ye meydan okumasıyla dikkat çeken Orban’ın seçim zaferi, Batıdaki aşırı sağ politikacılar ve otoriter liderler için büyük umutlar vadediyor. 

2024 başkanlık seçimine hazırlanan Donald Trump, Orban’ın seçim zaferini ve Fransa başkanlık seçimini heyecanla takip eden liderlerin başında geliyor. Trump’ın 2024’teki seçimi kazanması Batıdaki aşırı sağ oluşumlar ve liderler için büyük önem taşıyor. 2024 ABD başkanlık seçimleri için Mart 2022’de yayınlanan anket sonuçlarına göre Trump (%47), Biden’ın (%41) 6 puan önünde. Trump ile Kamala Harris’in olası seçim yarışında ise Trump (%49), başkan yardımcısı Harris’e (%38) karşı 11 puan önde gözükmekte. 

Fransa’daki başkanlık seçiminin ikinci turu için Macron avantajlı görünse de Le Pen’in kazanma olasılığı AB ve NATO’yu endişelendiriyor. Fransa seçimleri için AB ve NATO’yu en çok endişelendiren ise olası bir seçim zaferi sonrası Le Pen’in -Ukrayna konusu başta olmak üzere- dış politikada Putin/Rusya yanlısı ve AB karşıtı bir politika ortaya koyma olasılığı.YouGov’un 8 Nisan’da yayınladığı anket sonuçlarına göre ikinci turda Macron (%51) Le Pen’in (%49) yalnızca 2 puan önünde. Bu seçimlerde ikinci turun, 2017 yılındaki ikinci tur seçiminden çok daha yakın geçeceği tahmin ediliyor. Bu sebeple, ilk turda elenen 10 adaydan pek çoğunun ikinci tur için Macron’a desteğini açıklamış olması oldukça önemli. Ancak, birinci turda üçüncü sırada yer alan sol aday Melenchon’un ikinci tur için Macron’a vereceği destek seçimin anahtarı olabilir. Şu ana kadar Melenchon, ikinci tur için Macron’a net şekilde desteğini açıklamasa da seçmenlerine Le Pen’e asla oy vermemelerini söyleyerek tarafını gösterdi.

İkinci tur için Macron önde gözükse de bir Le Pen sürprizinin Avrupa ve dünya siyasetinde dengeleri epey değiştirebileceği düşünülüyor.

Kaynaklar:

YouGov, “Macron and Le Pen to advance to run-off round of French presidential election”, erişim: 11.04.2022, https://yougov.co.uk/topics/politics/articles-reports/2022/04/08/macron-le-pen-advance-to-run-off.

Politico, “France – 2022 presidential election”, erişim: 11.04.2022, https://www.politico.eu/europe-poll-of-polls/france/.

Politico, “Nerves for EU and NATO as Le Pen heads into second round clash with Macron”, erişim: 11.04.2022, https://www.politico.eu/article/macron-wins-ahead-of-le-pen-in-first-round-of-french-election-projection/. 

The Hill, “Poll: Trump leads Biden, Harris in 2024 match-ups”, erişim: 11.04.2022, https://thehill.com/homenews/campaign/600146-poll-trump-leads-biden-harris-in-2024-matchups/.

The Guardian, “Macron and Le Pen restart campaigns with Melenchon a potential kingmaker”, erişim: 11.04.2022, https://www.theguardian.com/world/2022/apr/11/french-presidential-election-macron-le-pen-melenchon. 

BBC News Türkçe, “Macaristan seçimleri: Victor Orban muhalefetin ortak adayına karşı zafer kazandı”, erişim: 11.04.2022, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-60966246. 

MSNBC, “Why it mattes that Trump is backing Hungary’s Orban (again)”, erişim: 11.04.2022 https://www.msnbc.com/rachel-maddow-show/maddowblog/matters-trump-backing-hungarys-orban-rcna20250.

Vox, “Europe’s other threat to democracy”, erişim: 11.04.2022 https://www.vox.com/23009757/hungary-election-results-april-3-2022-orban-putin.

AA, “Fransa’da cumhurbaşkanı seçimin ilk tur oylarının tamamı sayıldı”, erişim: 11.04.2022, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/fransada-cumhurbaskani-secimin-ilk-tur-oylarinin-tamami-sayildi/2560878.