Partiler Sağ-Sol Ekseninin Neresinde?

Yayınlanan araştırma sonuçları İstanbul Ekonomi Araştırma tarafından, 4-7 Nisan 2022 tarihlerinde Türkiye çapında 12 ilde 1500 kişi ile yapılan anket çalışmasının sonucudur.

Nisan ayı anketimizde toplumun siyasi partileri sağ-sol ekseninin neresinde gördüklerini öğrenmeye çalıştık. Araştırma sonuçları üç açıdan dikkat çekici. 

İlk olarak, toplumun çok büyük bir kesimi, partilerin sağ-sol ekseninin neresinde durduğunu bilmediğini ifade ediyor. Bu oran özellikle yeni kurulan DEVA ve Gelecek partilerinde %25’in üzerinde. Davutoğlu’nun liderliğini yaptığı Gelecek Partisi’nin sağ-sol ekseninde nerede olduğunu bilmediğini söyleyenlerin oranı %29 iken,  Babacan’ın DEVA Partisi için bu oran %25. “Bilmiyorum” yanıtını verenlerin en az olduğu partiler %13 ile CHP ve %15 ile AK Parti. Öte yandan, cinsiyet dağılımı açısından baktığımızda, “Bilmiyorum” yanıtını veren kadınların oranı, erkeklere göre çok daha yüksek.

İkinci olarak, İYİ Parti’nin nerede konumlandığı konusunda toplumda bir görüş ayrılığı olduğu göze çarpıyor. MHP’deki siyaset hayatını noktalayan Meral Akşener’in liderliğinde 2017 yılında kurulan İYİ Parti, toplumun %32’si tarafından “sol” , %33’ü tarafından ise “sağ” parti olarak görülüyor. 

Üçüncü olarak ise toplumun partileri sağ-sol ekseninde konumlandırmalarında ittifakların önemli rol oynadığı söylenebilir. Toplumun önemli bir kesimi Cumhur İttifakı’na dahil olmayan muhalif partileri “sol” parti olarak görüyor. Kökenleri Erbakan’ın Milli Görüş siyasi hareketine dayanan Saadet Partisi’ni sol parti olarak görenlerin oranının %19 olması bunun bir göstergesi. Aynı şekilde muhalefet tarafındaki DEVA ve Gelecek partilerinde de bu oran %24. Bu eğilimin özellikle 18-24 yaş aralığında arttığının altını çizmek gerek. Bu yaş aralığındaki katılımcıların %44 ile çoğunluğu İYİ Parti’yi sol parti olarak gördüğünü belirtti.  

Peki seçmenler, kendi partilerini sağ-sol ekseninin neresinde görüyorlar? Sonuçlara göre AK Parti seçmeninin çoğunluğu AK Parti’yi merkez sağ parti olarak görüyor. AK Parti’yi muhafazakar sağ olarak görenlerin oranı ise %20’lerde seyrediyor. CHP seçmeni ise CHP’yi çoğunlukla sol parti olarak görüyor. Buna karşın, CHP’yi sol ve merkez sol olarak görenlerin arasında çok az bir fark var. MHP seçmeninin yarısından fazlası ise MHP’nin merkez sağ parti olduğu görüşünde. 2018 seçimlerinde İYİ Parti’ye oy veren seçmenlerin yarısından fazlası da İYİ Parti’yi merkez sağda konumlandırıyor. İYİ Parti seçmenleri arasında İYİ Parti’yi sol parti olarak görenlerin oranı %10. 

Bununla birlikte AK Parti seçmeninin çoğunluğu, CHP, HDP ve İYİ Parti’yi solda, MHP’yi ise merkez sağda görüyor. İktidar seçmeninin çok büyük bir bölümü Gelecek ve DEVA partilerinin nerede konumlandığını bilmediğini ifade ederken, bu partileri sol ekseninde görenlerin oranı %25’in üzerine çıkıyor. Dolayısıyla, her dört AK Parti seçmeninden birinin DEVA ve Gelecek Partisi’ni sol ekseninde gördüğünü söylemek mümkün.