Umut Yahya Toplandı
Türk vatandaşları için Schengen vizesi almak her geçen gün zorlaşıyor. Red oranlarındaki artış ciddi boyutlara ulaşmış durumda. Geçtiğimiz günlerde Türkiye’nin Schengen vize sisteminin suistimal edildiğine dair sunduğu rapora cevap veren yetkililer, red oranındaki artışlarda temel sebep olarak COVID-19’dan kaynaklı seyahat kısıtlamalarını gösterdi.
Red oranlarında dünya genelinde de artış gözlemlense dahi, Türkiye’den yapılan başvuruların reddedilme oranı 2015’ten bu yana neredeyse 5 kat arttı. Bu artış oranı diğer ülkelerdeki ortalama artışın hayli üzerinde. Ayrıca 2015’ten bu yana en çok Schengen başvurusu yapan 50 ülkeden yalnızca 6’sının red oranları Türkiye gibi düzenli olarak arttı. Bütün bunlar göz önünde bulundurulduğunda artışın yalnızca COVID-19’dan kaynaklı seyahat kısıtlamalarıyla açıklanamayacağı söylenilebilir. Konsoloslukların başvuranlara gönderdiği gerekçeli red mektuplarında ise ülkeye giriş amacının yeterince açık belirtilmemesi ve kişinin ülkesine döneceğine dair şüphe duyulması gibi gerekçeler sıkça yer alıyor. Bu durum Schengen ülkelerinin yasadışı göçten kaygılandığı ve Türkiye’yi bu alanda bir tehlike olarak gördüğü algısını pekiştiriyor.
Yurtdışına ihracat yapmaya çalışan iş adamlarından, konferans ve panellere katılmak isteyen akademisyenlere, gazetecilerden Erasmus öğrencilerine dek pek çok insanın başvurusu reddediliyor. 2015 yılında her 100 kişiden 4’ü vize almaya hak kazanamazken bugün her 5 kişiden 1’i aynı kaderi paylaşıyor. Bu durum vatandaşın cebinden ciddi bir kaynak çıkışına da sebep oluyor. Çünkü 80 Euro olan başvuru ücreti vize alınamasa dahi konsolosluklarda kalıyor. Böylelikle Schengen ülkelerinin konsoloslukları, son 7 yılda vize vermediği insanlardan 26,3 milyon Euro’nun üzerinde gelir elde etti. Başvurusu kabul edilenlerle birlikte bu para 316 milyon Euro’yu buluyor.
Türkiye pasaportunun yalnızca Schengen ülkeleri nezdinde değil, dünya çapında da değer kaybettiğini söylemek mümkün. Dünyanın en değerli pasaportları sıralamasında 2014 yılında 38.’liğe kadar yükselen Türkiye, aradan geçen 8 yılda 16 sıra kaybederek 54.’lüğe kadar düştü. Türkiye pasaportu ile yalnızca 110 ülkeye vizesiz seyahat mümkünken en değerli pasaport olan Japonya pasaportu ile 208 ülkenin 193’üne vizesiz seyahat edilebiliyor.
Kaynakça:
Schengen Visa Info, Schengen Agreement
https://www.schengenvisainfo.com/schengen-agreement/
Schengen Visa Info News, Turkish Citizens Frustrated Over EU Visa Refusals as Rejection Rates Surpassed 19% in 2021
Euronews, Türk vatandaşları AB vize başvurularında ne gibi sorunlar yaşıyor, vize reddinde neden artış var?
Dünya Gazetesi, Türk vatandaşlarını bekleyen Schengen tehlikesi
https://www.dunya.com/ekonomi/turk-vatandaslarini-bekleyen-schengen-tehlikesi-haberi-660278
TRT World, Why are so many Turks facing Schengen visa rejections?
https://www.trtworld.com/magazine/why-are-so-many-turks-facing-schengen-visa-rejections-60951
H&P, Global Passport Ranking