Ilgın Özkul
TOKİ’nin ‘İlk Evim İlk İşyerim’ projesi kapsamında inşa edeceği sosyal konutlara ilişkin başvuru şartları, fiyatlar ve illere göre yapılacak konut sayıları belli oldu. Başvurular 14 Eylül’de açıldı ve 250000 sosyal konutun inşa edileceği projeye başvurular konut tipi gözetmeksizin Ziraat Bankası ve Halk Bankası’nın yetkili şubeleri ve e-Devlet aracılığı ile yapılmakta. Başvuruların bitiş tarihi ise Ekim ayının sonunu bulacak.
500₺ ödeme zorunluluğu olan başvuruların “şehit aileleri, terör, harp ve vazife malulleri”, “en az %40 engelli vatandaşlarımız”, “emekli vatandaşlarımız”, “yaşı 18-30 arasında olan genç vatandaşlarımız”, veya “diğer alıcı adayları” kategorilerinden birine uygun olması gerekmekte. Başvuruların ardından ise “Hak Sahibi Belirleme” kurası çekilerek sosyal konut kazananlar açıklanacak. Konut fiyatlarına bakarsak, 2+1 konutların fiyatları 2280₺ ile başlayan taksitlerle 608.000₺, 3+1 konutların fiyatları ise 3187₺ ile başlayan taksitlerle 850.000₺ olarak belirlendi. Ek destek olarak hak sahiplerine konutlar %10 peşinat ve 240 ay vade ile verilecek.
Sosyal konut projesine yüksek bir ilgi mevcut. Başvuruların açıldığı gün içinde 225.000’den fazla başvuru yapıldı. Sosyal konut sahibi olmak için şartlar başvuranın T.C. vatandaşı olması, proje il nüfusuna en az bir yıl kayıtlı olması, Türkiye’de kendisi, eşi ve çocuklarına kayıtlı konutu olmaması, TOKİ’den daha önce ev almamış olması, en az 18 yaşında olması, bir haneden tek başvuru yapması ve son olarak, İstanbul’da ikamet ediyor ise ev halkının en fazla net 18.000₺, ülke genelinde ise 16.000₺ geliri olması.
Bölgesel olarak bakıldığında ise proje kapsamında en fazla konutun Marmara bölgesine yapılacağı görülüyor. Marmara’yı ise sırasıyla İç Anadolu, Ege, Akdeniz, Güneydoğu Anadolu, Karadeniz ve son olarak Doğu Anadolu bölgeleri takip etmekte. İllere göre dağılımına bakıldığında ise konutların önemli bir çoğunluğun İstanbul, Ankara, İzmir, Gaziantep ve Bursa’ya yapılacağı gözlemleniyor. İstanbul içinde ise Arnavutköy, Başakşehir ve Esenler’e 28340, Tuzla’ya 20920, Çatalca’ya 540, ve son olarak Silivri’ye 200 konut inşa edilecek.
Bunların yanında, yeni yürürlüğe getirilen TOKİ sosyal konut hamlesi 2019’da uygulamaya konan ‘Her Yıl 100 Bin Yeni Sosyal Konut Projesi’ ile fazlasıyla benzerlik göstermekte. Peşinat ve vade özelliklerinin aynı olması dışında projeler arasındaki tek fark 2019’daki proje kapsamındaki konutlar için taksitlerin daha düşük fiyatlarla başlaması ve 2022 yılındaki projede başvurulara genç ve emekli vatandaşların da kabul edilmesi. TOKİ’nin 2022 senesinde uygulamaya başladığı ‘İlk Evim İlk İşyerim’ projesi inşa edilecek konut ve işyeri sayısından dolayı Cumhuriyet tarihinin en önemli sosyal konut projesi olarak adlandırılıyor.
Ayrıca, henüz arsa tapusu yokken TOKİ’nin sosyal konut projesi için başvuru almaya başlaması tepkiye de uğradı. CHP’li İBB Meclis Üyesi Nadir Ataman İstanbul’da inşa edilecek 50000 konutun 20000’inin Kanal İstanbul projesi sınırlarında olduğunu belirterek ‘hayal tacirliği’ yapıldığını ifade etti. T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ise proje ile sosyal konut sahibi vatandaş sayısının 10 milyona ulaşacağını söyledi. Kurum aynı zamanda TOKİ’nin sosyal konut projesinin ev ve kira fiyatlarını düşürmede de etkili olacağını belirtti.
Kaynakça:
Tele1, “Ucuz konut projesinden Kanal İstanbul çıktı”, 2022
https://tele1.com.tr/ucuz-konut-projesinden-kanal-istanbul-cikti-699740/
NTVPara, “TOKİ Sosyal Konut Projesi hangi illerde yapılacak? (İl il 250 bin TOKİ sosyal konut projesi listesi)”, 2022
TRT Haber, “Sosyal konut projesinde hangi ilde kaç konut yapılacak?”, 2022
TOKİ, “HER YIL 100 BİN YENİ SOSYAL KONUT PROJESİ BAŞLADI”, 2019
https://i.toki.gov.tr/100BinKonut/
TOKİ, “İlk Evim Nasıl Başvururum?”, 2022
https://toki.gov.tr/sosyal-konut.html
T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, “CUMHURİYET TARİHİNİN EN BÜYÜK SOSYAL KONUT PROJESİ ‘İLK EVİM’ ‘İLK İŞ YERİM’”, 2022 https://csb.gov.tr/cumhuriyet-tarihinin-en-buyuk-sosyal-konut-projesi-ilk-evim-ilk-is-yerim-bakanlik-faaliyetleri-362