Elektronik Ürünlerinizi Nereden Alıyorsunuz? 

İstanbul Ekonomi Araştırma’nın Şubat 2022’de yaptığı anket tüketicilerin elektronik ürün alışverişi ile ilgili alışkanlıklarını inceliyor. Araştırma sonuçlarına göre katılımcıların %73 ile çoğunluğunun en çok tercih ettiği çevrimiçi alışveriş sitesi “Trendyol”. Trendyol’u %16’lık bir oranla “Hepsiburada” takip ediyor. Bununla birlikte anket, tüketicilerin internet üzerinden alışveriş yapmayı tercih etmelerindeki en büyük sebebin “indirim ve kampanyalar” olduğunu gösteriyor. Sonuçlara göre tüketicilerin %25 ile çoğunluğu indirim ve kampanyalar, %13’ü ise güvenilir bulmaları nedeniyle çevrimiçi alışveriş sitelerinden alışveriş yapıyorlar.   

Araştırmaya göre, tüketicilerin çevrimiçi sitelerden en çok satın aldığı elektronik ürünlerin başında “kulaklık” geliyor. Katılımcıların %53’ü kulaklık almak için çevrimiçi alışveriş sitelerine yöneldiğini ifade etmiş. Kulaklığın yanı sıra, sırayla küçük ev aletleri, akıllı telefonlar ve kişisel bakım ürünleri de tüketicilerin özellikle internet üzerinden aldığı ürünleri oluşturuyor. Öte yandan tüketicilerin internetten değil mağazadan almayı tercih ettiği ürünler de var. %23 ile çoğunluk büyük beyaz eşyaları mağazadan aldığını dile getirmiş. Bununla birlikte anket, katılımcıların %59’u için internetten alınan ürünün mağazada iade edebilmenin çok önemli olduğunu gösteriyor. Katılımcıların çoğu, çevrimiçi ürün alsalar da iade söz konusu olduğunda mağazaya gitmenin önemli olduğunu düşünüyorlar. 

Araştırma aynı zamanda katılımcıların son bir yıl içinde satın aldıkları elektronik ürünlere de değiniyor. Sonuçlar katılımcıların %44’ünün son bir yıl içinde cep telefonu/akıllı telefon aldığını gösterirken %39’luk kesim kulaklık satın aldığını ifade etmiş.

Almanya’daki Münster Üniversitesi’nde yapılan araştırma ise pandemi sırasında çevrimiçi alışverişe yönelme ile hedonik güdüler arasında doğrudan bir bağlantı olduğunu öne sürüyor. Buna göre, tüketiciler pandemi sırasında, ihtiyaç ya da fayda motivasyonuyla değil, eğlence amacıyla internet üzerinden alışveriş yaptılar. Çevrimiçi alışveriş, sosyalleşemeyen toplumun eğlence aracına dönüştü. Araştırma, pandemi döneminde karantinaya girenlerin hedonik motivasyonlarının, girmeyenlere göre daha yüksek olduğunu gösteriyor. Hedonik motivasyon arttıkça, çevrimiçi alışveriş yapma eğilimi de artıyor. Araştırma özellikle, genç kadın, Z kuşağı ve karantinaya giren bireylerde  hedonik motivasyona bağlı olarak çevrimiçi alışveriş yapma oranının arttığını ortaya koyuyor. Makaleye göre Z kuşağı katılımcıların %44.4’ü her ay internet üzerinden alışveriş yapıyor. 

Covid-19 tedbirleri kapsamında AVM’lerin ve mağazaların uzun süre kapalı kalması, toplumu internet üzerinden alışveriş yapmaya yönlendirmişti. Toplumun tüketim alışkanlıklarının önemli ölçüde değiştiği bu dönemde çevrimiçi (online) alışverişin toplumda yaygınlaştığı söylenebilir. 

Kaynaklar:  

İstanbul Ekonomi Araştırma. (2020). Elektronik Ürün Alışverişi Alışkanlıkları 

Koch, J., Frommeyer, B., & Schewe, G. (2020). Online Shopping Motives during the COVID-19 Pandemic—Lessons from the Crisis. Sustainability, 12(24), 10247. MDPI AG. Erişim: 04 Mart 2022 URL:http://dx.doi.org/10.3390/su122410247