Mustafa Mert Varlı
Dünyada yolsuzluğu azaltmaya yönelik bir sivil toplum kuruluşu olan Uluslararası Şeffaflık Örgütü (Transparency International) yaklaşık 27 yıldır düzenli olarak araştırıp paylaştığı Dünyada Yolsuzluk Algı Endeksi’nin 2021 verilerini 4 Şubat 2022 tarihinde kamuoyu ile paylaştı. Bu endekste ülkeler 0’ın “çok bozuk” 100’ün “çok temiz” olduğu bir ölçek ile puanlandırıldı. 180 ülkeyi kapsayan bu araştırmadaki verilere göre özellikle Covid-19 salgını birçok ülkede temel özgürlükleri kısıtlamak için bir bahane olarak kullanıldı. Araştırma, sivil hak ve özgürlüklerin kısıtlandığı ülkelerde yolsuzluk oranının daha da arttığını gösteriyor.
Bu yıl Yolsuzluk Algı Endeksi’nde en yüksek skoru alan üç ülke 88 ile Yeni Zelanda, Danimarka ve Finlandiya oldu. Bu üç ülkeyi takip eden Norveç (85), Singapur (85), İsveç (85), İsviçre (84), Hollanda (82), Lüksemburg (81) ve Almanya (80) da listenin ilk on sırasında yer aldılar. Endeksin en sonunda ise Suriye (13), Somali (13) ve Güney Sudan (11) bulunuyor. Ülkelerin üçte ikisinin puanı 50’nin altındayken genel ortalama 43 puan. Avrupa Birliği üyesi ülkelerin ortalaması ise 63. Türkiye ise 38 puanla 180 ülke arasından 96. sırada yer alıyor. 38 OECD ülkesi arasında 37. sırada yer alan Türkiye, G20 ülkeleri arasında ise 18. sırada. Türkiye, son 10 yıl içerisinde en çok puan kaybeden ülkelerden birisi konumunda. 1995’den beri araştırmada yer alan Türkiye, 2021 yılı itibari ile bu zamana kadarki en düşük sırada yer alıyor.
2021 Yolsuzluk Algı Endeksi sonuçları, demokratik ilkelerin, hukukun üstünlüğünün, basın ve ifade özgürlüğünün yolsuzlukla mücadelenin temel unsurları olduğunu gösteriyor. Dünyada otoriter rejimlerin yükseldiği, insan hak ve özgürlüklerinin kısıtlandığı bu dönemde yolsuzlukların da aynı oranda arttığını görüyoruz. Öte yandan, büyük ölçekli yolsuzluk iddiaları yargıya taşınsa dahi pek çok iddianın soruşturma aşamasında kalmasıyla yolsuzluk suçları için cezasızlık yaygınlaşıyor. Kamu kaynaklarının kullanımı konusunda ise hükümetler süreçleri şeffaf yönetmekten kaçınmaya devam ediyorlar.
Kaynaklar:
Uluslararası Şeffaflık Derneği, 2021 Yolsuzluk Algı Endeksi Açıklandı, 4 Şubat 2022. Erişim: 10.04.2022
https://seffaflik.org/2021-yolsuzluk-algi-endeksi-aciklandi/
Transparency International, 2022, Erişim: 10.04.2022
https://www.transparency.org/en/news/cpi-2021-highlights-insights
