İzel Kocaman
Avrupa İstatistik Ofisi verilerine göre, 2021’de spor sektöründeki 1 milyon 370 bin personel istihdam edildi. Sektörde istihdam edilen personelin oranı, toplam istihdamın %0,7’sine karşılık geldi. Çalışan sayısı 2019’da 1,37 milyon iken 2020’de 1,31 milyondu. Koronavirüs önlemleri kapsamında faaliyetlerine ara vermek durumunda kalan spor salonları, kısıtlamaların gevşemesiyle beraber pandemiden önceki çalışan sayısına geri döndü.
Spor sektöründe çalışanların sayısının, tüm sektörlerde çalışanların sayısının oranına bakıldığında ilk sırada %1,4 ile İsveç yer alıyor. İsveç’i sırasıyla %1,3 ile Finlandiya, %1,1 ile İspanya ve Fransa takip etti. Yunanistan’da spor sektöründe çalışanların oranı %0,58 iken bu oran Almanya’da %0,54 ve İtalya’da %0,46. Spor sektöründe çalışanların en az yoğunlukta olduğu ülke ise %0,2 ile Romanya oldu. Romanya’dan sonra bu oranın en düşük olduğu ülkeler sırasıyla %0,3 ile Malta, %0,4 ile Bulgaristan Slovakya ve Polonya.
Spor sektöründe çalışanlar cinsiyete göre incelendiğinde, %55 ile erkek çalışanların çoğunlukta olduğunu görüyoruz. 15-29 yaş aralığında çalışanlar sektörün %32’sini, 30-64 yaş aralığında çalışanlar sektörün %65’ini oluşturdu. 65 yaş ve üzerindeki çalışanlar ise sektörün %3’üne karşılık geldi. Çalışanların eğitim düzeylerine bakıldığında, %40’ı yükseköğretimden mezun oldu. Yükseköğretim mezunlarının toplam istihdamdaki oranının %37 olduğu düşünüldüğünde spor sektöründe çalışan yükseköğretim mezunlarının bir hayli fazla olduğunu söylemek yanlış olmaz. 2011’den günümüze kadar (2020 yılı hariç) yükseköğretim mezunlarının spor sektöründeki istihdam oranı her yıl artıyor. 2011 yılında %28,5 olan bu oran 2014 yılında %35 oldu. 2021 yılında ise %36,9’a kadar artış kaydetti.
Ülkemizde Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından 2021 yılında spor uzmanı pozisyonunda, üniversitelerin en az lisans düzeyinde eğitim veren yükseköğretim kurumlarından mezun olanların istihdam edileceği toplam 373 kontenjan açıldı. Ülkemizde spor sektöründe istihdam edilen personel sayısını gösteren detaylı veri bulunmuyor. İstatistiklerin yeterli düzeyde olmaması yalnızca günümüzü değil aynı zamanda önümüzdeki birkaç yılda sektörde yapılması gereken yatırımları ve atılacak birçok adımı etkiliyor.
Kaynaklar:
Eurostat, Employment In Sport In The EU, Eylül 2022
https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/-/edn-20220923-1
Eurostat, Employment In Sport By Sex, Temmuz 2022
Eurostat, Employment In Sport, Mayıs 2022
Resmi Gazete, 2021 Yılı Sözleşmeli Spor Uzmanı, Gençlik Çalışanı ve Psikolog Alım İlanı, 4 Ocak 2022
https://www.resmigazete.gov.tr/ilanlar/eskiilanlar/2022/01/20220104-4-7.pdf