Türkiye’de Üniversite Eğitimi: Öğrenciler Memnun mu?
Ilgın Özkul
Üniversite Araştırmaları Laboratuvarı (ÜNİAR) tarafından, 126 devlet ve 73 vakıf olmak üzere 199 üniversitede eğitim gören 47,682 öğrenci ile yapılan 2022 Türkiye Üniversite Memnuniyet Araştırması (TÜMA), Türkiye’deki üniversite eğitimi hakkında dikkate değer sonuçlar ortaya koyuyor.
Ölçeği öğrenci deneyiminin tatminkarlığı, yerleşme ve yaşamının doyuruculuğu, akademik destek ve ilgi, öğrenme imkan ve kaynaklarının zenginliği, kurumun yönetim ve işleyişinden memnuniyet ve kişisel gelişim ve kariyer desteği olan araştırma, öğrencilerin memnuniyetini hem genel anlamda hem de eğitim gördükleri üniversitenin türüne göre ölçüp sebepleriyle birlikte açıklamaktadır. Buna göre 6 puan aralığında (A+, A, B, C, D, FF) sınıflandırılan üniversiteler verilen ölçeklerde çoğunlukla D skorunu tutturmuş, en düşük memnuniyet ise kurumun yönetim ve işleyişinden memnuniyet alanında görülmüş.
Her bir düzeye karşılık gelen üniversitelerin yıllara göre dağılımları ise daha çarpıcı. A+ sınıflandırmasında olan üniversitelerin sayısı 2016 yılında 19 iken 8’e düşmüş, FF sınıflandırmasında olanlar ise 44’ten 86’ya çıkmış durumda. Devlet üniversitelerinin memnuniyet sıralamasına göre ilk sırada 600 üzerinden 527 puanıyla Abdullah Gül Üniversitesi bulunurken, son sırada 213 puanıyla Kahramanmaraş İstiklal Üniversitesi yerini almıştır. Yalnızca vakıf üniversitelerine bakıldığında ise en çok memnun olunan üniversitenin 526 puanıyla Bilkent, en az memnun olunan üniversitenin ise 197 puanıyla Antalya Akev Üniversitesi olduğu görülmüştür.
Hem genel memnuniyet hem de alanlara göre memnuniyete bakıldığında ise vakıf üniversitelerinin memnuniyet oranlarının devlet üniversitelerininkine kıyasla daha yüksek olduğu görülmektedir. Nitekim, genel memnuniyete bakıldığında ilk onda Abdullah Gül Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi, Özyeğin Üniversitesi, MEF Üniversitesi, Piri Reis Üniversitesi, Bezmialem Vakıf Üniversitesi ve Acıbadem Üniversitesi bulunmaktadır.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Melih Bulu’nun rektör olarak atanmasının aylarca protesto edildiği Boğaziçi Üniversitesi ise kurumun yönetim ve işleyişinden memnuniyet ölçeğinde FF almış ve sıralamada en başarısız olarak değerlendirilmiş. Ek olarak, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Memnuniyeti de oldukça düşük puan almış durumda. Kurumun yönetim ve işleyişinden memnuniyet, öğrencilere destek ve ilgi, eğitim-öğretim süreçlerine ilişkin duyarlık ve YÖK Ulusal Tez Merkezinden memnuniyet ile ölçülen YÖK memnuniyeti 2020 ve 2021 yıllarında her alanda en azından A almışken, 2022 yılında ortalaması D olmuştur.
Araştırmanın sonuçları, Türkiye’deki öğretim kalitesinin bir an önce geliştirilmesi gerektiğini bildirmekte. Her ne kadar hem üniversite hem de öğrenci sayısında artış gözlemlense de, çoğu öğrencinin yakındığı eğitim kalitesi nitelik olarak yeterli değildir. Bu da beraberinde üniversite mezunlarının bile düşük nitelikli olmasına sebep oluyor. Eğitim kalitesinin ivedilikle yükseltilmesini şart koşan bir diğer faktör ise öğrencilerin yurtdışında eğitim almak için gösterdiği talebin son dönemlerde ivme kazanmış olması. Her sene Türkiye’den 47,000’den fazla öğrenci üniversite eğitimi için yurtdışına göç ediyor. Erasmus ile yurtdışı eğitimine başvuran Türk öğrenci sayısı 2008 yılında 7,794 iken 2019 yılında 17,653 sayısına ulaşarak %126’lık bir artış göstermiş. Eğitim için başvurulan göç potansiyel beyin göçü olarak değerlendirilebileceği için, eğitim amaçlı göçün Türkiye için bu bağlamda da büyük bir endişe kaynağı olduğu söylenebilir.
Kaynaklar:
International Trade Administration, Turkey Education, 2022
Study in Türkiye, Higher Education in Numbers, 2022
https://www.studyinturkey.gov.tr/StudyinTurkey/_PartStatistic.
Üniversite Araştırmaları Laboratuvarı, Türkiye Üniversite Memnuniyet Araştırması, 2022
Ayrıcalıklı Abonelik
ABONELİK PAKETLERİMİZİ İNCELEDİNİZ Mİ?
Size uygun paketi seçin, detaylı anket raporları düzenli olarak e-postanıza gelsin.
İNCELE