Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Mart ayı enflasyon oranlarını açıkladı. TÜİK’in verilerine göre Mart ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Şubat ayına göre %5,46 arttı. Enflasyon yıllık bazda ise %61,14 oldu. Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ise TÜFE’nin geçtiğimiz ay %11,93 arttığını, TÜFE’deki on iki aylık artış oranının ise %142,63 olduğunu açıkladı. BBC’nin haberine göre açıklanan enflasyon rakamları son yirmi yılın en yüksek seviyesinde. Enflasyonun bundan önce en yüksek olduğu dönem %65 ile Mart 2002’ydi.
TÜİK’in verileri Mart 2022’de, endekste kapsanan 409 maddeden 313’ünün ortalama fiyatında artış gerçekleştiğini ortaya koyuyor. Fiyat artışının en yüksek seviyede gerçekleştiği kalemler; ulaşım, gıda ve alkolsüz içecekler ve ev eşyaları oldu. Ulaşım harcamalarında fiyatlar bir önceki aya göre %13,2 artarken, bir önceki yılın Mart ayına göre %99 arttı. Gıda ürünleri fiyatlarında ise bir önceki aya göre %4,7, bir önceki yılın Mart ayına göre ise %70 artış gerçekleşti. Benzer şekilde, ev eşyaları fiyatlarında da bir önceki yıla göre %69 artış kaydedildi.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle Rusya’ya uygulanan ekonomik yaptırımlar enerji fiyatlarındaki artışı tetiklemişti. TÜİK verilerine göre Mart ayında en yüksek artış fosil yakıtlarda gerçekleşti. Fiyatlar, Şubat ayına göre motorinde %32,6, benzinde %24,4, kömürde ise %23,4 oranında arttı. Gıda ürünlerinde en yüksek fiyat artışı ise kuru soğanda gerçekleşti.
Toplumda, Türkiye’deki yüksek enflasyon ve hayat pahalılığının ulusal değil küresel bir sorunun sonucu olduğuna ilişkin yaygın bir görüş olsa da, yapılan araştırmalar Türkiye’deki enflasyonun diğer ülkelere göre çok yüksek olduğunu gösteriyor. OECD’nin verilerine göre pek çok ülkede enflasyon oranı artıyor. Fakat Türkiye’deki artış, genel artışın çok üstünde seyrediyor. Türkiye; Brezilya ve Arjantin ile birlikte enflasyon oranları çift haneli olan üç G20 ülkesinden biri. Şubat 2022 itibariyle yıllık enflasyon oranı Brezilya’da %10,5 Arjantin’de %52,3, Türkiye’de ise %54,4 olarak gerçekleşti. Aynı dönemde G20 ülkelerinin yıllık enflasyon ortalaması ise %6,8. Trading Economics‘in verilerine göre ise Euro bölgesinde yıllık enflasyon ortalaması %7,5.
Kaynaklar:
TÜİK, Tüketici Fiyat Endeksi, Mart 2022
https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Tuketici-Fiyat-Endeksi-Mart-2022-45792
ENAGrup, Tüketici Fiyat Endeksi, Mart 2022
OECD, G20 CPI All Items, Şubat 2022
https://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=G20_PRICES
Trading Economics, Enflasyon Oranı, 2022
https://tr.tradingeconomics.com/country-list/inflation-rate?continent=g20