Siyasette Kadının Yeri: Dünyada ve Türkiye’de Kadın Milletvekili Sayısı

İzel Kocaman

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) 27. Dönem Milletvekili (28 Temmuz 2018- günümüz) sayısı 580. Cinsiyete göre incelendiği zaman, toplamda 479 erkek milletvekili bulunurken sadece 101 kadın milletvekili bulunuyor. Meclis’teki kadın milletvekillerinin toplam milletvekillerine oranı %17,41.

Mevcut 101 kadın milletvekilinden 54’ü Adalet ve Kalkınma Partisi’nden, 16’sı Cumhuriyet Halk Partisi’nden, 23’ü Halkların Demokratik Partisi’nden, 4’ü Milliyetçi Hareket Partisi’nden, 2’si İYİ Parti’den, 1’i Türkiye İşçi Partisi’nden ve 1’i Demokratik Bölgeler Partisi’nden oldu. Bağımsız Milletvekili, Demokratik Parti, Memleket Partisi, Büyük Birlik Partisi, Demokrasi ve Atılım Partisi, Saadet Partisi, Yenilik Partisi ve Zafer Partisi’nde hiçbir kadın milletvekilinin bulunmaması dikkat çekti. Partilerin kendi içindeki kadın milletvekili oranlarına baktığımızda Adalet ve Kalkınma Partisi’nde bu oran %18.88 iken Cumhuriyet Halk Partisi’nde %11.94, Halkların Demokratik Partisi’nde %41.07, Milliyetçi Hareket Partisi’nde %8.33, İYİ Parti’de %5.41, Türkiye İşçi Partisi’nde %25 ve Demokratik Bölgeler Partisi’nde %100 oldu. 

Parlamentolar Arası Birlik’in yayınladığı listeye göre dünyada kadın milletvekili oranın en fazla olduğu ülke %61,3 ile Ruanda Cumhuriyeti oldu. Bu ülkeyi sırasıyla %53.4 ile Küba, %50,6 ile Nikaragua, %50 ile Meksika ve Birleşik Arap Emirlikleri ve %49,2 ile Yeni Zelanda takip etti. Vanuatu, Yemen ve Papua Yeni Gine parlamentosunda ise kadın milletvekili bulunmuyor. Listede bulunan 188 ülkeden Türkiye %17,41 ile 132. sırada yer aldı.Türkiye’yi geride bırakan ülkelerden bazıları %20,9 ile Bangladeş, %20,5 ile Pakistan, %17,5 ile Paraguay ve %17,4 ile Butan oldu. Verilerden hareketle ülkemizde kadın milletvekili sayısının istenilen düzeyin oldukça altında olduğunu söylemek yanlış olmaz.

Kaynaklar:

Türkiye Büyük Millet Meclisi, 27.Dönem Milletvekilleri Sandalye Dağılımı

https://www.tbmm.gov.tr/sandalyedagilimi

Inter Parliamentary Union, Monthly Ranking Of Women In National Parliaments

https://data.ipu.org/women-ranking?month=1&year=2022