Rus Toplumunun Putin’e Desteği Nasıl Değişti?

Rus kuvvetlerinin 24 Şubat sabahında Ukrayna’yı işgal etmeleriyle dünyanın gözü Rusya Devlet Başkanı Putin’e çevrildi. Kiev’de siren sesleri yükselirken Batı dünyasının Rusya’ya yaptırımları bugün itibariyle başladı. Bazı Rus bankalarının dolar, avro, yen ve sterlinle işlem yapmalarına yasak getirildi. Amerika Birleşik Devletleri, Rusya Merkez Bankası’nın ABD’deki rezervlerini dondurduğunu açıkladı. ​​Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Josep Borrell, AB’nin Ukrayna’ya silah yardımı yapacağını bildirdi. Bununla birlikte Ukrayna’da siviller, ateş hattından kaçmak için çabalamayı sürdürüyor. Birleşmiş Milletler, 500.000’den fazla mültecinin Ukrayna’dan komşu ülkelere sığındığını bildirdi. Dünya kamuoyunda ise Rusya’nın saldırılarına tepkiler çığ gibi büyüyor. İngiltere, Avustralya, Almanya, Yunanistan gibi dünyanın pek çok ülkesinde savaş karşıtı protestolar düzenlendi. Peki sıcak çatışma sürerken Rusya’da Putin’e ve hükümete destek ne durumda? 

Rusya’da faaliyet gösteren bağımsız bir araştırma kuruluşu olan Levada Center’ın verilerine göre son aylarda Rus toplumunun Putin’e desteği artıyor. Putin’in faaliyetlerini destekleyenlerin oranı Aralık 2021’de %65 iken Ocak 2022’de %69’a yükseldi. Şubat ayına gelindiğinde ise bu oranın %71’e çıktığını görüyoruz. Rus hükümetini onaylayanların oranı ise son üç ayda benzer oranda artıyor. Araştırmaya göre Aralık 2021’de Rus toplumunun %49’u hükümetin faaliyetlerini onayladığını belirtirken, bu oran Ocak 2022’de %53’e yükseldi. Şubat ayında ise toplumun %55’i hükümetin faaliyetlerini desteklediğini belirtti. Putin ve Rus hükümetini desteklemeyenlerin oranı ise düşüşte. Aralık 2021 verilerine göre Putin’i desteklemeyenler %34’lük bir kesimi oluşturuyordu. Bu oran Şubat 2022’de %27’ye düştü. 

Rusya 8 yıl önce, 20 Şubat 2014’te Ukrayna’ya bağlı bir yarımada olan Kırım’ı uluslararası hukuka aykırı şekilde işgal ederek yine saldırgan bir politika izlemişti. Levada Center’ın verileri, Rusya’nın Kırım’ı ilhak ettiği Şubat 2014’te de Putin’e olan desteğin bugüne benzer ölçüde arttığını gösteriyor. 2014 yılının Ocak ayında toplumun %65’i  Putin’in faaliyetlerine destek verirken, bu oran işgalin başladığı Şubat ayında %69’a, Mart ayında ise %80’e kadar yükselmiş. Putin’e verilen destek, Haziran 2014’te %86’ya çıkana kadar hiç durmadan yükselmeye devam etmiş. 

Bununla birlikte Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında başkent Moskova’da da savaş karşıtı protestolar düzenlendiğini ve protestocuların polis kuvvetlerince tutuklandığını belirtmek gerekiyor. Fakat genele baktığımızda Rus toplumunun Putin’e desteğinin arttığını görüyoruz. Dünya kamuoyunda Rusya’ya tepkiler çığ gibi büyürken Rus toplumunun Putin’i desteklemeye devam etmesi Putin’in askeri operasyonlar yoluyla güçlendirdiği karizmatik otoritesi dışında Rusya’nın iç siyasetindeki dinamiklerle de açıklanabilir.  

Kaynak: Levada Center, ”Putin’s Approval Rating”, erişim: 28/02/2022 

https://www.levada.ru/en/ratings/