Rus Toplumu Ukrayna Konusunda Ne Düşünüyor?

Dünyanın gözü kulağı Rusya-Ukrayna arasındaki gerginlikte. Batılı ülkeler gerilimden Rusya’yı sorumlu tutarken, Rus yönetimi tansiyonun sebebinin Ukrayna ve NATO olduğunu iddia ediyor. Askeri operasyonlarda, ülke yönetimleri için uluslararası dengeler kadar halklarının verdiği destek de önem taşıyor. Zira seçmenin desteklemediği dış askeri operasyonlar uzun vadede siyasi irade açısından maliyetler yaratabiliyor.

Türkiye Raporu son yıllarda Türkiye’nin sınır ötesi operasyonlarına dair yaptığı anketlerde toplumun desteğini ölçmüştü. Örneğin İdlib’e dair yaptığımız araştırmada toplumun bir kısmı İdlib’de diplomatik bir çözüm beklentisindeyken diğer kısmı ülkenin çıkarları için savaşılması gerektiğini ifade etmişti. Libya’ya asker gönderilmesi konusunda yaptığımız bir başka araştırmada toplumun çok büyük çoğunluğu Libya’ya asker gönderilmesine karşı olduğunu ifade etmişti.

Rusya’da bulunan Levada Center, Kasım-Aralık 2021 tarihleri arasında yaptığı araştırmada Rus toplumunun konuya bakışını araştırmış. Ankete katılanların yarısı (%50), doğu Ukrayna’daki durumun alevlenmesinin başlıca sorumlusunun ABD ve diğer NATO ülkeleri olduğuna inanıyor. %16’sı Ukrayna’nın tırmanışı başlattığını düşünüyor, %3 tanınmayan DPR ve LPR cumhuriyetlerini sorumlu tutarken %4 Rusya’nın gerginliği başlattığını savunuyor. Yaş dağılımına baktığımızda 55 yaş ve üstü Rusların %61’inin Doğu Ukrayna’daki tırmanışı ABD ve NATO üyelerinin başlattığına inandığını görüyoruz. 18-24 yaş arasındaki katılımcıların ise yalnızca dörtte biri (%24) bu görüşü destekliyor. Genç kategorinin temsilcileri siyasi gerginlikten Ukrayna’yı sorumlu tutmaya diğer gruplara göre daha meyilli. Gençlerin %20’si durumun alevlenmesinden Ukrayna’nın sorumlu olduğuna inanıyor. Aynı zamanda, ankete katılanların %3’ü Ukrayna’nın doğusundaki mevcut gerilimin Ukrayna ile Rusya arasında bir savaşa dönüşeceğinden emin. Başka bir %36 ise bu senaryonun “oldukça olası” olduğunu düşünüyor. %38 iki ülke arasında bir savaşı “olası” olarak değerlendirirken, diğer %15’lik bir kısım ise böyle bir olasılığı tamamen dışlıyor.

Farklı sosyo-demografik gruplardan yanıt verenler arasında durum değerlendirmelerinde önemli bir fark olmadığı görülüyor.

Kaynak: Levada Center, “Donbass’ta Artan Gerilim”, erişim: 14/12/2021, https://www.levada.ru/2021/12/14/obostrenie-v-donbasse/