Nesiller Arası Adalet

Umut Yahya Toplandı

Son aylarda bazı siyasi liderlerin dillendirdiği nesiller arası adalet kavramı geleceğimiz için son derece önemli. İnsanların eylemleri ve hükümetlerin politikaları genellikle gündelik problemlere çözüm üretmek üzerine şekilleniyor. Bu durum gelecek nesillere bırakılacak dünyanın göz ardı edilmesiyle sonuçlanıyor. Geçmişte verilen her türlü kararın şu anımızı etkilediği gibi bu gün verilen kararlar da gelecek nesilleri etkileyecek. 

29 OECD/AB ülkesini kapsayan bir araştırmaya göre başta Estonya olmak üzere, Güney Kore, İsrail, Yeni Zelanda ve İskandinav ülkeleri nesiller arası adaleti sağlamak konusunda diğer ülkelerden daha başarılı. Örneğin, her Estonyalı çocuk kendi ülkesinin ulusal borcunun “yalnızca” 6.400 dolarını üstlenirken, Yunanistan’da bir çocuk 299.000 dolar, İtalya’da bir çocuk 308.000 dolar ve Japonya’da, 794.000 dolarlık bir borç yükü altına giriyor. 

Diğer taraftan, araştırmaya göre Finlandiya, Estonya, İsveç ve Norveç dışındaki hiçbir ülke ekolojik bakımdan sürdürülebilir yöntemler izlemiyor. Bir başka deyişle araştırmaya konu olan ülkelerin çoğu Dünya’nın yenilenme kabiliyetini aşacak ölçüde karbon ayak izi yaratıyor. 41 ülkeyi kapsayan araştırmada Türkiye, Yunanistan ve Meksika’dan sonra sürdürülebilir politikalar konusunda en düşük puan alan ülke oldu ve listede 4,78 puanla 39. sırada yer aldı. 

Çocuk yoksulluğuna gelecek olursak, burada da bizleri fazla iç açıcı bir tablo karşılamıyor. Kuzey ülkelerinde %3,7 ila %7 arasında değişen çocuk yoksulluğu oranı İtalya, İspanya ve Portekiz gibi Akdeniz ülkelerinde %15-%19 arasında seyrediyor. Bu durum, nesiller arası adaletin sağlanması yolunda atılması gereken en mühim adımlardan birinin kaynakların dağılımını dengelemek olduğunu gösteriyor. Sosyal harcamaların büyük oranda yaşlı nüfus lehine yapılıyor olması yalnızca demografik yapıyla açıklanamaz. Örneğin benzer demografik yapılara sahip İsviçre ve Yunanistan’a bakıldığında, Yunanistan yaşlılara, gençlere nazaran 7 kat fazla sosyal yardım yaparken bu oranın İsviçre de 3,4 kata düştüğü görülüyor. 

Gelişmiş ülkelerde dahi nesillerarası adalet konusunda henüz yeterli bilinç düzeyine ulaşılamamışken dünya toplumları olarak önümüzde oldukça uzun bir yol olduğunu söylemek yanlış olmaz.

Kaynakça:

Wikipedia, Intergenerational Equity

https://en.wikipedia.org/wiki/Intergenerational_equity

Stanford Encyclopedia of Philosophy, Intergenerational Justice

https://plato.stanford.edu/entries/justice-intergenerational/

SGI, Escaping The Intergenerational (In-)justice Trap

https://www.sgi-network.org/2022/News/escaping-the-intergenerational-injustice-trap