Madrid’den Önce, Madrid’den Sonra: NATO’da Finlandiya ve İsveç’e Yeşil Işık

Yayınlanan araştırma sonuçları İstanbul Ekonomi Araştırma tarafından, 1-4 Temmuz 2022 tarihlerinde Türkiye çapında 12 ilde 1500 kişi ile yapılan anket çalışmasının sonucudur.

Mayıs ayından bu yana İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılımına ilişkin bir bunalım söz konusuydu. Ankara bu süreçte iki ülkenin FETÖ, YPG, PKK gibi terör örgütlerine destek vermesine vurgu yaparak kendi güvenlik endişelerini sık sık dile getirdi. Bu atmosferde, 28-30 Haziran tarihleri arasında Madrid’de gerçekleşecek olan Zirve iki ülkenin NATO’ya katılımı için tarihi önem teşkil ediyordu. Zirve’de Genel Sekreter Stoltenberg’in girişimiyle Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında yoğun bir diplomasi trafiği yaşandı ve sonunda üç ülkenin de dışişleri bakanının imzaladıkları muhtıra ile uzlaşılarını kayıt altına aldılar. Biz de Türkiye Raporu olarak Temmuz ayı birinci raporumuz için katılımcılarımıza Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğini desteklemesini sorduk.

Toplumun %63’ü İskandinav ülkeleri ile imzalanan üçlü muhtırayı Batı ülkeleri ile ilişkilerin iyileşmesini sağladığı için olumlu değerlendiriyor. Katılımcıların %53’ü Türkiye’nin üçlü masadan yeterli kazanım elde ederek ayrılmadığını düşünüyor. Bu nedenle Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine yeşil ışık yakmasını yanlış bir hamle olarak değerlendiriyor. Öte yandan %43 ile önemli bir kesim Rusya ile ilişkilerin zarar göreceğini düşündüğünden İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğini Türkiye’nin kabul etmesine karşı. Toplumda NATO’da bundan sonra Türkiye’nin terör sorununa daha fazla hassasiyet gösterileceğine dair bir güvensizlik söz konusu. Buna rağmen çoğunluk Batı ülkeleri ile olan ilişkilerimizi düzelttiği için İskandinav ülkeleri ile sağlanan uzlaşıyı olumlu görüyor. Toplumun %57 ile çoğunluğu Batı ülkelerinin Türkiye’nin terör sorununa daha fazla hassasiyet göstereceğine inanmıyor. 

Seçmen gruplarına baktığımız zaman, Cumhur İttifakı partilerinin seçmenleri daha iyimser. AK Parti ve MHP seçmeni arasında üçlü muhtıra sonrasında Türkiye’nin güvenlik sorunlarına daha fazla hassasiyet gösterileceğini düşünenler çoğunlukta. Bunun yanında, Cumhur İttifakı parti seçmenlerinde, Millet ittifakı partilerine kıyasla Batı ile ilişkilerin iyileşmesini sağladığı için bu hamleyi doğru bulanların oranı daha yüksek. AK Parti’de bu oran %69 iken MHP seçmeninde %64. CHP seçmeninin %40’ı ise bu görüşe katılmıyor. Ayrıca, AK Parti seçmeninde %54 ile çoğunluk “Türkiye’nin yeterli kazanım elde etmediği” görüşüne karşı.