20 Mart 2020 tarihli “Korona virüs Dosyası” başlıklı yazıda Mart ayı ortasında yapmış olduğumuz anketin sonuçlarını sizlerle paylaşmıştık. Bu yazıda kamuoyunun Korona virüs hakkında ne kadar endişeli olduğu, kişisel olarak ne tür tedbirlerin alındığı ve hükümetin almış olduğu önlemlerin ne kadar yeterli bulunduğu gibi önemli konulara değinmiştik. Korona virüs hastalığının semptomlarının en fazla iki hafta içerisinde görülmesi, iki haftada bir yapılan bu araştırma dizisini önemli kılıyor. Bugün alınan önlemler aslında iki hafta sonra nerede olacağımız konusunda bizlere fikir sunar nitelikte. Bu sebepten dolayı Nisan ayının ilk anketinde Mart ayında sorduğumuz bazı soruların aynısını katılımcılarımıza sorduk ve sizlere iki hafta içerisinde yaşanan değişimin karşılaştırmalı bir analizini hazırladık.
Korona virüs konusunda ne kadar endişelisiniz?Bu soruya verilen yanıtların geneline baktığımızda Mart ayına göre toplumdaki endişe oranının bir hayli arttığını görüyoruz. Mart ayı anketinde endişeli olduğunu belirten katılımcıların oranı %52 iken, Nisan ayı araştırmamızda bu oran %18 artış göstererek %70 seviyesine geldi. Özellikle “Hiç endişeli değilim” yanıtını veren katılımcılarda %10’luk bir düşüş olması toplumun giderek konunun ciddiyetini kavradığını gösteriyor. Verilen yanıtları katılımcıların yaş kırılımına göre incelediğimizde en endişeli grubun bir önceki ankette de olduğu gibi 25-34 yaş grubu olduğu görülüyor. Bu yaş grubunun iki hafta öncesine göre %19 daha endişeli olduğunu söylemek mümkün. Endişenin en çok arttığı yaş grubu ise %24 ile 45-54 yaş grubu. 21 Mart günü itibari ile sokağa çıkma yasağına tabi olan 65 ve üstü yaş grubu katılımcılarda %22’lik endişe artışı olduğu görülüyor. Son olarak sonuçları parti kırılımına göre incelediğimizde bir önceki ankete göre her parti seçmeninin ciddi oranda daha fazla endişeli olduğu söylenebilir. En endişeli grup %80 ile CHP seçmeniyken, en az endişeli grup %63 ile AK Parti seçmeni olarak karşımıza çıkıyor.
Korona virüsten korunmak için sayacağım önlemlerden hangilerini aldınız?Toplumdaki genel endişe artışının alınan kişisel önlemleri etkilediği araştırmamız sonuçlarında açık bir şekilde görülüyor. Mart ayı anketinde sunduğumuz sekiz ifadeye katılma oranı ortalama yaklaşık %18 artış gösterdi. İki hafta önceki anketimizi yaptığımız sırada 20 yaş altı ve 65 yaş üstü vatandaşlar sokağa çıkma yasağına henüz tabi tutulmamıştı. Yasalar gereği araştırmalarımızda Türkiye nüfusunun yaklaşık %30’unu oluşturan 18 yaş ve altı grubunu dahil edemediğimizden dolayı bu yaş grubunun aldığı tedbirleri araştırmalarımıza yansıtamadık. Ancak bu yaş grubunun sokağa çıkma yasağına büyük oranda uyduğunu varsayarak, ülkede sokağa çıkma oranının bugün itibari ile ciddi anlamda azaldığını söyleyebiliriz. Katılımcılara sunulan sekiz ifade içerisinde en fazla artış gösteren %33 ile “Maske takıyorum” oldu. Buna ek olarak “İşe gitmiyorum” ifadesine katılanların %29 artış göstererek %55 seviyesine gelmesi sevindirici bir sonuç.
Yukarıda sunulan sekiz ifadeye ek olarak Nisan ayında gerçekleştirdiğimiz ankette katılımcılara üç ifade daha sunduk. Sonuçlara göre “sık sık ellerimi yıkıyorum” ifadesine katılanların oranı %67 olarak karşımıza çıkarken, “Eldiven kullanıyorum” ifadesine katılanların oranı yaklaşık %40. “Evden çıkmamaya özen gösteriyorum” yanıtına katılım oranı %62 iken, “Evden çalışıyorum” ifadesine katılım oranının yalnızca %24 olması ise düşündürücü.
Bugüne kadar hükümetin Korona virüs ile ilgili aldığı önlemleri yeterli buluyor musunuz?Hükümetin bugüne kadar almış olduğu önlemlerin yeterli bulunma oranına baktığımızda, katılımcıların %42’sinin önlemleri yeterli bulduğunu, %29’unun ise önlemleri yeterli bulmadığını görüyoruz. Alınan önlemleri ne yeterli ne de yetersiz bulduğunu belirtenlerin oranı ise %19. İki hafta önceki sonuçlar ile karşılaştırıldığında ise yeterli bulma oranında %3, yeterli bulmama oranında ise %1’lik bir artış söz konusu. Sonuçları detaylı olarak incelediğimizde bu artışların “Hiç yeterli bulmuyorum” ve “Çok yeterli buluyorum” ifadelerindeki artıştan kaynaklandığını görebiliriz. Dolayısıyla hükümetin almış olduğu önlemler konusunda toplumdaki ayrışmanın biraz arttığını söylemek mümkün.
Aynı soruya verilen yanıtları katılımcıların parti tercihi kırılımına göre incelediğimizde ise bu ayrışmanın nerelerde meydana geldiğini görmek mümkün. Genele baktığımızda alınan önlemleri en fazla yeterli bulan grup %69 ile AK Parti seçmeni olurken, en az yeterli bulan grup %30 ile CHP seçmeni olarak karşımıza çıkıyor. İki hafta önceki sonuçlar ile karşılaştırıldığında, alınan önlemleri yeterli bulma konusunda en fazla artışı %19 ile HDP seçmeni gösterirken, İYİ Parti seçmeninde %12’lik artış, MHP seçmeninde %7’lik ve AK Parti seçmeninde ise %2’lik bir artış söz konusu. Alınan önlemleri yeterli bulmama oranında artış gösteren tek grup ise %15 ile CHP seçmeni olarak görülüyor.





