Yalan haber veya İngilizce adı ile “Fake news” 2016 ABD Başkanlık seçimlerinden beri hayatımızda olan bir terim. İnternet ve sosyal medya sayesinde bilgi, doğru olsun veya olmasın, daha önce hiç olmadığı kadar hızlı bir şekilde yayılıyor. Bu soruna karşı dünya üzerinde pek çok çözüm üretildi, ülkemizde de internet üzerinde okuduklarımız teyit edebileceğimiz servisler/araçlar mevcut. Özellikle Koronavirüs ile ilgili bilgi kirliliğinin gittikçe arttığı bugünlerde internet üzerinden okunan haberleri teyit etmek için en çok hangi servis veya araçların kullanıldığını araştırdık.
Katılımcılara iki soru yönelttiğimiz anketimizde ilk olarak “İnternette gördüğünüz bir haberi doğrulamak için sayacağım doğrulama hizmetlerinden hangisini kullanıyorsunuz?” sorusunu sorduk. Anket sonuçlarına göre toplumun %37’si haber almak için internet kullanmadığını belirtirken, %17,4’ü internette gördüğü haberleri teyit etmediğini belirtti. En çok tercih edilen haber teyit etme yolu %25,6 ile diğer haber sitelerine bakmak olarak karşımıza çıkıyor. İkinci sırada ise %9,7 ile aile ve arkadaşlara sormak yer alıyor. “Doğruluk Payı”, “teyit.org” gibi servislerin kullanımı ise oldukça düşük. Son olarak toplumun yalnızca %1,7’si Wikipedia’yı bir teyit aracı olarak kullanıyor.
Araştırmamızın ikinci kısmında katılımcılara “En çok hangi tür haberleri doğrulama ihtiyacı duyuyorsunuz?” sorusunu sorduk. Burada sonuçları bir önceki soruda haber almak için internet kullanmadığını ve internette gördüğü haberleri teyit etmediğini söyleyenleri ayırarak inceledik. Sonuçlara göre %52,5 ile siyasi haberler birinci sırada yer alırken, ekonomi haberleri %25,5 ile ikinci sırada yer aldı. Dış politika, hukuk, spor ve sosyal hayat/magazin haberlerini teyit etme ihtiyacının düşük olduğu araştırma sonuçlarımızda görülüyor.

