İhmal Mi Kusur Mu?: Trafik Kazaları
Elif Olça Arslantekin
Geçtiğimiz günlerde Gaziantep’te 15 kişinin yaşamını yitirdiği kazanın ardından Mardin’de benzer bir kaza daha meydana geldi. Bir tır ve iki aracın karıştığı kazaya müdahale eden kalabalığa başka bir tırın çarpması ile çok sayıda ölü ve yaralının olduğu kazanın ardından Türkiye’deki trafik kazalarının yıllar içindeki değişimi ve sebepleri bir kez daha gündeme geldi.
2021 yılında Türkiye’de tam 187 bin 963 adet ölümlü yaralanmalı trafik kazası meydana geldi. Bunun yanında, 998 bin 390 adet de maddi hasarlı kaza gerçekleşti. Yıl içerisinde meydana gelen ölümlü yaralanmalı trafik kazalarının %78,6’sı yerleşim yeri içinde %21,4’ü ise yerleşim yeri dışında meydana geldi. 2021 yılında meydana gelen ölümlü trafik kazalarında 2 bin 421 kişi kaza yerinde, 2 bin 941 kişi ise yaralanıp sağlık kuruluşlarına sevk edildikten sonra kaza sebebiyle 30 gün içerisinde hayatını kaybetti. Yaralanmaların %72’si, ölümlerin %49,3’ü yerleşim yeri içinde; yaralanmaların %28’i, ölümlerin %50,7’si yerleşim yeri dışında gerçekleşti. Covid-19 tedbirlerinin gölgesinde geçen 2020 yılının ardından 2021 yılında kazalardaki ölü sayısı geçen yıla göre %10,2 arttı. Trafik kazalarında ölenlerin %47,6’sını sürücüler oluştururken %30,3’ünü yolcular, %22,1’i ise yayalar oluşturdu. Kazaların %87,1’i sürücü, %8,2’si yaya, %2,6’sı taşıt, %1,8’i yolcu ve %0,4’ü yol kaynaklı kusurlardan dolayı meydana geldi.
Son yıllarda trafiğe çıkan araç sayısı ve toplam yolcu sayısı artarken yapılan altyapı çalışmaları ve yeni yollar ile yolculuk koşullarının iyileştiği söylenebilir. Trafiğe çıkan taşıt sayısına ve toplam kazalara oranla ölümlü vakaların sayısına bakıldığında iyileşme gözlemleniyor. Ölüm sayısındaki artış, trafiğe çıkan taşıt sayısındaki ve meydana gelen kaza sayısındaki artışa oranla geride kalmış durumda.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) yayınladığı rapora göre dünya genelinde her yıl yaklaşık 1,3 milyon insan trafik kazaları sebebiyle hayatını kaybediyor. Kazaların %93’ü düşük ve orta gelirli ülkelerde meydana gelirken Dünya Sağlık Örgütü 2030 yılına kadar gerçekleşen trafik kazalarının sayısını yarı yarıya azaltmayı hedefliyor. Bu sorunu şimdiden çözmüş ülkeler de bulunuyor. Örnek vermek gerekirse Avustralya, Hollanda, İsveç ve İngiltere’de son 40 yılda trafik kazalarından kaynaklanan ölümlerin sayısı yarı yarıya azalmış durumda. Bu başarının ardında toplumun bilinçlenmesi ile insan kaynaklı kusurların azalması var.
Diğer yandan dünya genelinde ehliyet alma kuralları değişiklik gösteriyor. Örneğin ehliyet alma konusunda dünya standartlarında gösterilen Finlandiya’da ehliyet almak iki sene sürerken sürücü adayları gece sürüşü dersleri de almak zorunda. Türkiye de ise teorik eğitim yedi gün sürerken direksiyon eğitimi yaklaşık bir ay sürüyor. Türkiye, Avrupa’da kişi başına düşen araba sayısında son sırada olmasına rağmen ölümlü trafik kazaları konusunda ilk sırada yer alıyor.
Yolların koşulları ne kadar iyileştirilse de özellikle trafik yoğunluğunun arttığı bayram dönemlerinde kazaların meydana gelme riski artıyor. Sürücü kusurundan kaynaklanan kazaların toplam trafik kazaları içinde çoğunluğu oluşturduğu göz önüne alındığında özellikle uykusuz, alkollü ve hızlı araç kullanımından kaçınmak ve emniyet kemeri kullanmak hayati önem taşıyor.
Kaynaklar:
TÜİK, Karayolu Trafik Kaza İstatistikleri, 2021 https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Karayolu-Trafik-Kaza-Istatistikleri-2021-45658
TÜİK, Motorlu Kara Taşıtları, 2022
https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Motorlu-Kara-Tasitlari-Haziran-2022-45709
Euronews, Türkiye ve Avrupa’da trafik kazalarında yaşanan ölüm istatistikleri
Ayrıcalıklı Abonelik
ABONELİK PAKETLERİMİZİ İNCELEDİNİZ Mİ?
Size uygun paketi seçin, detaylı anket raporları düzenli olarak e-postanıza gelsin.
İNCELE