Emeklilik Yaşı Tartışmaları: Toplum Ne Düşünüyor?

Yayınlanan araştırma sonuçları İstanbul Ekonomi Araştırma tarafından, 3-7 Ağustos 2022 tarihlerinde Türkiye çapında 12 ilde 1500 kişi ile yapılan anket çalışmasının sonucudur.

Emeklilik, yıllarını emek vererek ve çalışarak geçirmiş insanın, yaşlılıkta nefes almasını, soluklanmasını ifade ediyor. Bir nevi ikinci bahar. Ancak Türkiye’de emeklilik son yıllarda yapılan radikal değişiklikler ile büyük bir sorun haline gelmiş durumda. Söz konusu süreç, 1999 yılında gerçekleşen yasa değişikliği ile başladı. Bu değişiklik ile sigortalılık süresi erkekler için 25 yıl, kadınlar için ise 20 yıla çıkarken prim ödeme günü ise 5000 oldu. Bunun yanında, kadın için 58, erkek için ise 60 yaş sınırı getirildi.

Şu anki durumda ise, 2009 ve sonrasında çalışmaya başlayan erkekler için emeklilik yaşı 7100 güne her yıl başında 100 gün şartı eklenecek şekilde 60 yaş iken kadınlar için ise 7100 gün ve 58 yaş şeklinde. Biz de Türkiye Raporu olarak topluma Ağustos ayı birinci raporumuz için emeklilik yaşını sorduk.

Toplumun %73 ile ezici çoğunluğu, kadınlarda en erken 50, erkeklerde ise en erken 55 olan emeklilik yaşının düşürülmesi gerektiği görüşünde. Katılımcıların %21 ile yaklaşık beşte biri ise emeklilik yaşının normal olduğunu düşünüyor. Bunların yanında, sadece %4’lük bir kesim emekli yaşının düşük olduğunu düşünüyor.

Yaş gruplarına baktığımız zaman ise emeklilik yaşının düşürülmesi gerektiğini düşünenlerin en yüksek oranda olduğu yaş grubu %84 ile 25-34 yaş aralığı. Bu yaş grubunu %80 ile 18-24 yaş grubu ve %76 ile 35-44 yaş grubu takip ediyor. Emeklilik yaşının normal olduğunu düşünenlerde ise özellikle 55-64 yaş aralığı göze çarpıyor. Yeni emekli olan veya olmaya hazırlanan bu yaş grubunun %39 ile önemli bir kısmı emeklilik yaşının normal olduğunu düşünüyor.

Seçmen gruplarını incelediğimiz zaman ise emeklilik yaşının normal olduğunu düşünenlerin oranı AK Parti’de %23, MHP’de %28, İYİ Parti’de ise %31. Bir başka deyişle İYİ Parti seçmeninin üçte biri emeklilik yaşını normal buluyor. CHP seçmeninde ise bu oran %15 seviyesinde. Ancak bütün seçmen ve eğitim gruplarında ezici çoğunluk emeklilik yaşının düşürülmesi gerektiği görüşünde.

Bütün istihdam gruplarında çoğunluk emeklilik yaşının düşürülmesi gerektiği görüşünde. Bunun yanında, bu oranın en düşük seviyede gerçekleştiği grup %59 ile emekliler. Ücretli özel sektör çalışanlarında ise emeklilik yaşının normal olduğunu düşünenlerin oranı diğer gruplara göre %13 ile en düşük seviyede.