Kripto Paralar Yasaklanmalı Mı?

Dünyada saat başına 25,000 Bitcoin hesabı açılıyor. Kripto paralar şu anda dünyada yaklaşık 106 milyon kişi tarafından kullanılıyor. Demek ki dünya nüfusu göz önünde bulundurulduğunda dünyanın yalnızca %1,34’ü kripto para birimlerini kullanıyor. Peki kripto paraları kullanan bu azınlık en azından konuya hâkim mi diye soracak olursanız, o kısım da şaibeli. Bir ankete göre dünyada 3 kripto para yatırımcısından 1’i bu konuda pek bir şey bilmiyor.

Gelelim Türkiye’deki duruma. Türkiye Raporu verilerine göre öncelikle halkın yarısının bu konuda bilgisi yok. Kripto varlıklar üzerine bilgisine güvenenler ise %5’e dahi varmıyor. Dahası, %92,7 daha önce kripto paralara yatırımda bulunmamış. Kripto paralar öncelere göre çok konuşulur hale gelmiş olsa da konunun toplum içinde yaygın olduğunu söylemekten oldukça uzağız. Haftalık bültenim Global İşler +’ı yayınladığım sitenin kitle verilerine göre son bültenlerim içinde en çok tıklanan “Bitcoin 50 bin dolar oldu ama ben hala ne olduğunu anlamıyorum diyorsanız hemen tıklayabilirsiniz” diye eklediğim link olmuş.

Tesla araçların kripto parayla, sanat eserlerinin NFT ile satıldığı bir dünyada; Kore’de bu iş için özel kanun çıkarılırken, Avrupa Birliği’nde yeni regülasyon hazırlanırken kripto para çoluk çocuk oyunu olarak görülmemeli. Kriptolar geleceğin para birimi. Yine Türkiye Raporu verilerine göre Türkiye’de kripto paraları ödeme yapmak için kullananlar sadece %6 olsa da belli regülasyonların ardından belki bakkalda ve markette kullanılacak bir para biriminden bahsediyoruz. Hatta geçenlerde Ordu’da bir pazarda “Kripto para ile peynir zeytin satışı vardır” diye yazmışlar.

Kripto paralar her şeyden önce bizim gibi tasarruf eksiği olan ülkeler için kolay erişilebilen bir tasarruf aracı. Zaten Türkiye’deki kripto para yatırımcılarının yatırım motivasyonundaki iki ana faktör de uzun dönem yatırım/ tasarruf ve hızlı para kazanma isteği. Dahası, eğer Türkiye gibi orta boy ekonomiler perspektifinden bakarsanız, küresel finansal sistem için güvenli bir şekilde var olmanın yollarından biri. Bir Dünya Gazetesi yazımda da değindiğim üzere; bu araçların kullanımında küçük yatırımcıyı korumanın en iyi yolu teknolojiye dayanan, erişimi kolay, şeffaf ve regüle sistemler kurmak. Tasarrufu artırıp cari açığı kapatmanın yolu, farklı araçlara yatırım yapmayı eve lahmacun söylemek kadar kolay hale getirmek!

Ancak bu “kolaylaştırma” süreci ve kripto paraların doğasında olan merkezi kontrolden uzaklık devletleri de korkutuyor. Hindistan gibi bazı ülkelerde belli bir sınıfa sokulamayan inovasyonlardan Bitcoin yasaklandı, artık ülkeler inovasyona açık regülasyonları olanlar ve aşırı kısıtlayıcı regülasyonları olanlar diye ikiye ayrılacak. Bizim Türkiye olarak hangi safta yer alacağımızı ise zaman gösterecek.

Ussal Şahbaz