Atakan Koç
İşsizliğin Türkiye’nin temel sorunlarından biri olduğunu söylemek mümkün. Ekonomik büyüme, enflasyon, döviz kuru gibi değişkenler işsizliği etkilemektedir. Türkiye Raporu’nun Mart 2020’de yaptığı ankette katılımcılara “Sizce Türkiye’nin en önemli sorunu nedir?” sorusu sorulmuştu. %34 mevcut düzende Türkiye’nin en önemli sorunun ekonomi olduğunu belirtirken, %20 işsizlik cevabını vermişti. Ekonomik sorunlar ve işsizlik arasındaki ilişkiyi göz önüne aldığımızda, iki yıl önce elde edilen bu sonuçların günümüze uyarlanması durumunda bu oranların artacağı öngörülebilir. TÜİK’in son olarak açıkladığı Ocak 2022 verileri 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranının %21,6 olduğunu ortaya koyuyor. Bir önceki aya göre bu oranın değişmediğinin altını çizmek gerek. TÜİK’in bugün yayınladığı 2021 İşgücü İstatistikleri verilerinde ise 15 yaş ve yukarı yaştaki kişilerde işsizlik oranı %12 olarak açıklandı. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı ise 2021 yılında bir önceki yıla göre 2,3 puan azalarak %22,6 oldu. Bu yaş grubunda işsizlik oranı; erkeklerde %19 iken kadınlarda %29 olarak gerçekleşti.
Genç nüfustaki işsizlik oranının oldukça yüksek bir seviyede olduğunu görmekteyiz. Türkiye, AB ülkeleri içinde genç işsizliğinin en yüksek olduğu ülkelerden biri. Veriler Türkiye’nin Yunanistan, İspanya, İtalya ve İsveç’ten sonra Avrupa’da genç işsizliğin en yüksek seviyede olduğu beşinci ülke olduğunun ortaya koyuyor. Öte yandan, 2022 Avrupa Birliği genç işsizlik ortalaması %14 iken en düşük genç işsizlik oranı İsviçre’ye ait. İsviçre’nin genç işsizlik oranı %2.
Yüksek Öğretim Kurulu’nun 2022 yılında açıkladığı verilere göre Türkiye’de 205 üniversite var. Bu üniversitelerden her yıl birçok genç mezun oluyor. Gençler mezun olduktan sonra uzun süre iş bulamıyor veya fırsat oluşması halinde beyin göçünü tercih ediyorlar. Euronews’in 15 Şubat 2022 tarihli haberine göre Türkiye’de her bin kişiden 95’i üniversite öğrencisi. Avrupa Birliği’nde ise bin kişiden 38’i üniversite öğrencisi. Bu oranların ortalamanın oldukça üzerinde olması akıllara tek bir soru getiriyor: Üniversitelerdeki eğitim kalitesi yeterli mi? Genç işsizlik oranları ve üniversiteler arası eğitim eşitsizliği göz önüne alındığında bu soruya evet demek pek mümkün görünmüyor.
Kaynaklar:
TÜİK, İşgücü İstatistikleri 2021,
https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-2021-45645 erişim: 23.03.2022
TÜİK, İşgücü İstatistikleri Ocak 2022,
https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Ocak-2022-45644 erişim: 23.03.2022
Euronews, 15.03.2022, “Türkiye’de ne kadar yabancı öğrenci var, uluslararası öğrenci sayısı kaç?”
https://tr.euronews.com/2022/02/14/turkiye-uluslararas-ogrenci-oran-nda-oecd-de-sondan-4-s-rada
erişim: 23. 03. 2022
Trading Economics, Youth Unemployment Rate-Europe
https://tradingeconomics.com/country-list/youth-unemployment-rate?continent=europe
erişim: 15.03.2022