Enerji ve Politika: Ülkelerin Nükleer Santral Sayıları 

İzel Kocaman

Tarih boyunca birçok ülke, nükleer enerjiden faydalanma yönünde çalışmalar gerçekleştirdi. Bu çalışmaların neticesinde atomların parçalanması sonucu açığa çıkan ısı enerjisini elektrik enerjisine dönüştürecek sistemler yani nükleer santraller geliştirildi. Nükleer santrallerin kurulumu, özellikle 1970’li yılların başında yaşanan petrol krizi ile birlikte hızlandı. Petrol ve diğer hidrokarbon kaynaklarına sahip olmayan ülkeler, bu kaynaklara olan bağımlılıklarını azaltmak ve enerji arz güvenliklerini temin etmek için nükleer santrallere yöneldiler. Nükleer santraller tüm dünyada hızlı bir şekilde işletmeye alınırken, 1979 yılında ABD’de yaşanan Three Mile Island (TMI) ve 1986 yılında Sovyet Birliği’nde  (Bugün Ukrayna sınırları içerisinde) yaşanan Çernobil kazaları ile görece bir yavaşlama olsa da nükleer santraller tüm dünyada kurulmaya devam edildi.

Mayıs 2022 itibariyle, 32 ülkede 441 nükleer reaktör işletmede; 17 ülkede 53 adet nükleer reaktör de inşa halinde. Nükleer santrallerde üretilen elektrik, dünya elektrik arzının yaklaşık %10’una denk geliyor. Ülke bazında bakılırsa Fransa elektrik talebinin %70’inden fazlasını, Ukrayna %51’ini, İsveç yaklaşık %30’unu, Belçika yaklaşık %40’ını, Avrupa Birliği %26’sını, Güney Kore yaklaşık %30’unu ve ABD %20’sini nükleer enerjiden karşılıyor.

ABD, faaliyetteki yaklaşık 94 bin 718 megavat kurulu güce sahip 92 nükleer reaktör ile dünyada en fazla nükleer reaktöre sahip ülke konumunda. Bu ülkeyi 61 bin 370 megavat kapasiteli 56 reaktörle Fransa takip ediyor. Bu sıralamayı 52 bin 170 megavat kapasitesindeki 55 reaktörle Çin izlerken, 31 bin 679 megavatlık 33 nükleer reaktörle Japonya, 27 bin 727 megavatlık 37 reaktörle Rusya ve 24 bin 431 megavatlık 25 reaktörle Güney Kore en yüksek nükleer enerji kapasitesine sahip ülkeler arasında yer alıyor. En az nükleer enerji kapasitesine sahip ülkeler ise; 1’er nükleer reaktörle Ermenistan, Belarus, İran, Hollanda ve Slovenya.

Ülkemizde ise; çevre, insan sağlığı gibi birçok soru işaretine neden olan ve dolayısıyla birçok karşıt görüş barındıran Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin inşaatı Rosatom tarafından yapılmaya devam ediyor. 6 Ekim 2010 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti İle Rusya Federasyonu Hükümeti Arasında Türkiye Cumhuriyetinde Akkuyu Sahası’nda Bir Nükleer Güç Santralinin Tesisine Ve İşletimine Dair İşbirliğine İlişkin Anlaşma” sonucunda yapımına başlanan Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin ilk üç ünitesinin yapımı sürüyor.

Kaynaklar:

Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Nükleer Enerji

https://enerji.gov.tr/bilgi-merkezi-enerji-nukleer-enerji

International Atomic Energy Agency, In-Operation & Long-Term Shutdown

https://pris.iaea.org/PRIS/WorldStatistics/OperationalReactorsByCountry.aspx